 Takının Tanımı , Takı Ve Takı Tasarım Takının Tanımı |
Takının Tanımı
Takı, tarihin çok eski zamanlarından bu yana insanoğlunun hayatında önemli bir yere sahip olmuştur. Eski zamanlarda daha çok pratik amaçlarla gündelik hayatımızda yer alan takı ve aksesuarlar, günümüzde daha çok güzellik unsuru olarak kullanılmaktadır. Sözgelimi, önceleri iki kumaş parçasını tutturmak için kullanılan parçalar günümüzde daha çok dış . görüntünün bir parçası olarak karşımıza çıkmaktadır.
İlk takı ve aksesuar malzemelerini kemik, hayvan dişleri, deniz kabuğu, ahşap ve taş oluşturuyordu. Takı, tarihte toplumda önemli yere sahip kişiler için yapılıyordu ve bu takılar onların sosyal statülerini gösteriyordu. Geçmişte, çoğu kültürde, takıların ölen sahipleriyle beraber gömüldüğü görülmüştür.
Takı ve aksesuar ürünleri, doğada bilinen tüm maddelerden yapılabilmektedir. Takı, saçtan ayak parmağına kadar vücudun her noktası için süslenme amacıyla kullanılabilir.
(2) -Takının İlk Kullanım Amaçları
Takı, dünden bugüne birçok amaca hizmet etmiştir. Kimi zaman maddi varlık göstergesidir takı, kimi zamansa sahibini kötülüklerden koruyan bir tılsım. Kimi zaman sosyal statüyü belli etme aracıdır, kimi zamansa elbisemizi süsleyen bir broş. Şüphesiz ki, günümüzde süslenme amacıyla kullanılması diğer tüm amaçlardan baskın çıkmıştır. Modern dünyada takı, güzelliği tamamlayan bir unsurdur.
Geçmişten günümüze bir yolculuk yaparsak, birçok kültürde değerli takı ve mücevherlerin maddi zenginlik olarak saklandığı . bilinmektedir. Bunun yanında, takı, evlilik aşamasında, aileler arasında çeyiz olarak alınıp verilmektedir.
Takının gündelik hayatta pratik amaçlarla kullanımı geçmişte olduğu gibi günümüzde de devam etmektedir. Ancak, önceleri pratik amaçlarla kullanılan broş ve kemer tokası gibi aksesuar ürünleri zamanla süs eşyası olarak kullanılmaya başlanmıştır.
Takı, belli . bir gruba baÄŸlılığı da gösterebilir. Hristiyanlar’ın taktığı haç ve Museviler’in taktığı köşeli yıldız hangi dine mensup olunduÄŸunu göstermek için kullanılır. Nikah yüzüğü de kiÅŸinin evli olduÄŸunu göstermek için günlük hayatta kullanılan takı çeÅŸididir.
Ä°nsanoÄŸlu, musibetlerden ve belalardan korunma amacı ile de birçok takı çeÅŸidi kullanmıştır ve günümüzde de kullanmaya devam etmektedir. Ä°lkel kabilelerde kullanılan hayvan figürleri ÅŸeklinde takılar kötü ruhlardan korunma amacını güder. Müslüman toplumlarda kolye ÅŸeklinde takılan “Ayet el Kursi” de insanların kaza,bela ve kötülüklerden korunma ihtiyacını gidermeye yönelik bir araçtır.
Takının süslenme amaçlı kullanımı 19. yüzyılda diğer kullanım amaçlarına daha baskın çıkmaya başlamıştır.
(3) - Takının Geçmişten Günümüze Yolculuğu
Takı sanatlarının ortaya çıkışı 5000 sene öncesine rastlar. Ä°lk olarak uygarlıkların beÅŸiÄŸi Mezopotamya’da bir meslek olarak doÄŸduÄŸu düşünülmektedir. Takılar birçok medeniyette kiÅŸinin kimliÄŸini yansıtmış adeta onlarla özdeÅŸleÅŸmiÅŸlerdi. Hatta birçok kültürde takıların ölen sahipleriyle beraber gömülmesi çok sık rastlanan bir durumdur.
ESKÄ° MEDENÄ°YETLERDE TAKI
(1) - Mısır’da Takı Sanatı
Takı, Mısır’da toplum içinde gücü ve dini otoriteyi sembolize ederdi. Varlıklı Mısırlılar takılarını yaÅŸarken kullandıkları gibi ölünce de takılarıyla beraber gömülürlerdi. Ancak mezar soyucuları yüzünden bu takıların çok azı günümüze kadar ulaÅŸabilmiÅŸtir.
Takının rengi eski Mısır’da çok önemliydi. Çünkü deÄŸiÅŸik renkler deÄŸiÅŸik anlamlara gelebiliyordu. Mesela mumyanın boynundaki Ä°sis’in kolyesi kırmızıydı, bu Ä°sis’in kana olan ihtiyacını gösteriyordu. YeÅŸil takı ise verimliliÄŸi temsil ediyordu.
(2) - Mezopotamya’da Takı Sanatı
Yaklaşık 4000 yıl kadar önce takı yapımı Sümer ve Akad ÅŸehirlerinde önemli bir zanaatti. Bunun hakkında en önemli kanıt “Ur Kraliyet Mezarlığı”dır. Yapılan arkeolojik kazılarda M.Ö. 2300-2900 tarihlerinden kaldığı düşünülen gömüler bulunmuÅŸtur. Mezarlıktan deÄŸiÅŸik mücevher taÅŸlarından yapılmış çok sayıda kolye ve iÄŸneler çıkarılmıştır.
Mezopotamya’da hem kadınlar hem de erkekler takı ve aksesuar kullanıyordu. Bunların içinde halhal ve çok halkalı kolyeler de bulunmaktaydı. Takılar ince metal yapraklardan ve parlak renkli taÅŸlardan yapılmaktaydı. Takı ve aksesuarlarda en tercih edilen desen ve ÅŸekiller yaprak, helezon ve salkım ÅŸekilleriydi. Takı hem insan kullanımı hem de statü ve idolleri süslemek için kullanılmaktaydı. Mezopotamyalılar ayrıca birçok metal iÅŸleme tekniÄŸi de geliÅŸtirmiÅŸlerdi.
.
(3) - Eski Yunan Medeniyeti’nde Takı Sanatı
Eski Yunan’da takı çok özel günlerde seyrek olarak kullanılırdı. Genellikle hediye amaçlı ve kadınlar tarafından güzelliklerini ve sosyal statülerini göstermek için kullanılırdı. Takı ve aksesuarların sahibini “nazar”dan ve kötülükten koruduÄŸu veya sahibine doÄŸaüstü güçler kattığı düşünülürdü. Ayrıca dini sembol olarak da insan hayatında yerini almaktaydı. Daha eski zamanlardan kaldığı düşünülen takı ve aksesuarların tanrılara adandığı tahmin edilmektedir.
Eski Yunan’da da takı ve aksesuarlar ölen kiÅŸiyle beraber gömülüyordu. Ama burada amaç Eski Mısır’daki gibi ölen kiÅŸinin eÅŸyalarını ölümden sonraki yaÅŸamına götürmesi için deÄŸil, ölen kiÅŸiyi onurlandırmaktı.
(4) - Eski Roma’da Takı Sanatı
Romalılar, takı ve aksesuar yapımında Avrupa kıtasındaki zengin kaynaklardan faydalanabiliyorlardı. Altın kullandıkları gibi, bazen bronz ve daha eski zamanlarda da cam boncuklar ve inci kullandıkları da görülmektedir. Yaklaşık 2000 yıl kadar önce Sri Lanka’dan safir ve Hindistan’dan elmas ithal ettiler. Romalıların yönetimindeki Ä°ngiltere’de, fosilleÅŸmiÅŸ aÄŸaç kabukları mücevher parçalarına dönüştürülüyordu.
Eski Yunan’da olduÄŸu gibi Eski Romalılar’da da takının nazardan korunma amaçlı kullanıldığı görülmekteydi. Kadınların deÄŸiÅŸik çeÅŸitte mücevher kullanmasına raÄŸmen erkekler sadece yüzük takabiliyordu. Hem erkekler hem de kadınlar yontulmuÅŸ taÅŸtan yüzük takıyorlar ve bunları önemli belgelerde mühür olarak kullanabiliyorlardı. Bu gelenek Orta ÇaÄŸ kral ve asilleri tarafından da devam ettirildi.
(5) - Orta ÇaÄŸ’da Takı Sanatı
Roma sonrası Avrupa, takı yapma sanatını ilerletmeye devam etti. Düğmeler, nazarlıklar ve mühür yüzükleri bizim bildiÄŸimiz eserlerdendir. 8. yüzyılda deÄŸerli taÅŸ iÅŸlenmiÅŸ silahlar erkekler arasında yaygındı. Öte yandan diÄŸer mücevher çeÅŸitleri kadınların kullanım alanındaydı. 6. ve 7. yüzyıla ait mezarlardan çıkarılan gömüler bunun en açık göstergesidir. “Chalon-sur-Saone” yakınlarında bulunan bir mezardan o tarihlerde ölen bir genç kızın kolye, bilezik, altın küpe, bir çift saç firketesi, tarak ve saç tokasıyla beraber gömüldüğü anlaşılmıştır. Bu da takının Orta ÇaÄŸ’da insan hayatındaki önemini göstermektedir.
Roma’nın doÄŸudaki halefi Bizans’ta da Romanın takı yapma ve mücevher iÅŸleme teknikleri devam etti. Batı’da olduÄŸu gibi Bizans’ta da mücevher, varlıklı aileler tarafından takılıyordu. O çağın diÄŸer kültürleri gibi ölen insan takılarıyla beraber gömülüyordu.
(6) - Asya’da Takı Sanatı
Asya’da takı yapımı, Çin’de 5000 sene kadar önce, Indus Vadisi’nde ise daha sonraki zamanlarda baÅŸladı. Anlamını dini öğelere dayandıran Asya’da takı, oldukça dekoratif olmakla beraber, sıklıkla törenlerde kullanılmak üzere yapılmaktaydı.
(7) - Çin’de Takı Sanatı
Takı yapımına en erken başlayan toplum, Çin toplumudur ve takı yapma geleneği 5000 sene öncelerine dayanır.
Tasarımlar genelde dini unsur ağırlıklıydı ve Budizm sembolleri içermekteydi. Bu gerçek günümüze kadar devam etmiştir.
Çin’de takı, hem kadın hem de erkeÄŸin hayatında yerini almaktaydı. Her takı kiÅŸinin asaletini ve maddi zenginliÄŸini göstermeye yarayan bir araçtı. Bununla beraber daha sonraki yıllarda takı daha çok güzellik unsuru olarak kullanılmaya baÅŸlandı.
Çin’de kullanılan ilk takı unsuru küpeydi ve hem erkek hem de kadın tarafından takılmaktaydı. Nazarlık/tılsım kullanımı da yaygındı ve genelde Çin’e özgü bir sembol veya ejderha içeriyordu. Ejderhanın yanında Anka kuÅŸu motifleri de takılarda sıkça kullanılan motiflerdi.
Çinliler de ölüyü . takılarıyla beraber gömme işlemi yapılıyordu. Bu, yapılan arkeolojik kazılarda ispatlanmıştır.
(8) - Hindistan’daTakı Sanatı
Takı yapımına ilk başlayan toplumlardan biri İndus Vadisi Bölgesi insanları idi. M.Ö.1500 yıllarında altın küpeler ve kolyeler, boncuktan kolyeler yapıyorlardı. M.Ö. 2100 senesinden önce metal, takı yapımında sıkça kullanmadan önce, bölgede en fazla boncuk ticareti yapılıyordu. Boncuk, basit teknikler kullanılarak imal ediliyordu. Boncuk imalatçısı ilk başta doğulu bir taş tüccarından sert bir taş temin ediyor, bunu kızgın fırında koyu kırmızı olana kadar ısıtıyordu. Kırmızı taş daha sonra doğru ölçüye gelene kadar yontuluyordu. Bundan sonraki aşamada ise ilkel delgeçlerle boncuğun üzerinde bir delik . açılıyor ve parlatılıyordu. Bazı boncuklar desenlerle de süsleniyordu. Bu zanaat biçimi ailede kuşaktan kuşağa aktarılıyor, genç nesiller erken yaştan başlayarak boncuk yapımını öğreniyorlardı.
Hindistan’da takının ağırlıklı olarak kadınlar tarafından kullanılmış olduÄŸunu görüyoruz.
DiÄŸer birçok kültürden farklı olarak Hindistan’da takı hiçbir zaman ölülerle birlikte gömülmezdi. Bunun yerine, . miras olarak çocuklarına bırakılırdı.
Zamanla takı yapım teknikleri çok ilerledi ve bu da daha kompleks takı yapımını kolaylaştırdı. Kolyeler değerli taşlarla ve yeşil taşlarla süslenmeye başladı.
Günümüzde, Hindistan’da geleneksel takı yapımı sürdürülmektedir ve takı tören ve nikahlarda yaygın olarak kullanılmaktadır.
(9) - Amerika’da Takı
Takı yapımının Amerika’da 5000 sene önce Orta Ve Güney Amerika’da ortaya çıktığı görülmektedir. Aztekler’de mücevher sadece asiller tarafından takılıyordu ve takıları onların makamını, gücünü ve varlığını gösteriyordu. Aztekler yaygın olarak altın mücevher iÅŸliyorlar ve bunları kuÅŸ tüyüyle süslüyorlardı.
Süslenme ve statü göstermenin dışında Aztekler takılarını adak olarak Tanrılara sunuyorlardı. Bunun onları yatıştırdığını düşünüyorlardı.
Mücevher ve takı yapımında uzman bir diÄŸer Amerikan medeniyeti Mayalar’dı. Medeniyetlerinin doruÄŸuna ulaÅŸtıkları zamanda, yeÅŸimden, altından, gümüşten, bronzdan ve bakırdan takı yapıyorlardı. Maya tasarımları da Aztekler’in tasarımlarına benziyordu.
Mayalar deÄŸerli taÅŸ ticareti de yapıyorlardı. Tarihin daha eski zamanlarında Mayalar’ın metal maddelere ulaşımı çok kısıtlı olduÄŸu için takı ve mücevherlerinin birçoÄŸu kemikten veya taÅŸtan yapılma idi. Maya Ä°mparatorluÄŸu’nda tüccarlar ve asiller deÄŸerli mücevher takabilen ÅŸanslı azınlık idi.
Kuzey Amerika’da, yerliler, aÄŸaç ve deniz kabukları, türkuvaz ve sabuntaşı kullanıyorlardı. Türkuvaz kolye ve küpelerde kullanılıyordu. Bunun yanında yerli Amerikalılar diÄŸer kabilerle istiridye kabuÄŸu ticareti yapıyorlardı. Bu da süslenmenin Kuzey Amerika’da ne kadar büyük önemi olduÄŸunu göstermekteydi.
(10) - Rusya’da Takı
Ä°lk karmaşık mücevherat yapımı 1000 sene kadar önce baÅŸlamasına raÄŸmen, kemik ve taÅŸlardan yapılan takılar Ruslar tarafından çok öncelerden beri kullanılıyordu. Bizans Ä°mparatorluÄŸu güçlendikçe, . Bizans tasarımları Rus takı hayatını da etkiliyordu. Her iki tarafta da takı ve aksesuarlarda dini öğeler hakimdi ve aralarındaki ticaret aynı materyallerin kullanımına yol açıyordu. Batı’yla ticaret arttıkça yeni tasarımlar ortaya çıkmaya baÅŸladı.
Birçok Rus, takı ve mücevher kullanıyordu. Diğer kültürlere benzer olarak önemli ve varlıklı insanlar . arasında mücevher daha yaygındı. Erkeklerde takı kullanımı kadınlara göre daha seyrekti. Takı ve aksesuarlarda hayvan figürü oldukça sık görülmekteydi.
Takının Modern Dünyadaki Yeri
Geçmişten günümüze çeşitli amaçlarla kullanılan takı ve aksesuarlar günümüzde güzellik unsuru olarak karşımıza çıkmaktadır. Günümüzde unutulmaya yüz tutmuş geleneklerimize rağmen takı kullanma ve süslenme son günlerde ilgi gören otantik takı kavramıyla bütünleşerek devam etmektedir.
Türklerde Takı Geleneği
Zengin kültür mirası bulunan Anadolu’da gerek Selçuklular ve Osmanlılar zamanında gerekse günümüz Türkiye’sinde takı sanatları çok çeÅŸitli evrelerden geçerek günümüze kadar gelmiÅŸtir. Bu gelenek Osmanlılar zamanında doruÄŸa ulaÅŸmıştır. Kah kem gözlerden koruyan bir nazarlık kah Anadolu’da yeni evlilerin kollarını donattığı bir bilezik. Günümüz Türkiye’sinde güzelleÅŸme amacına hizmet eden takı yapma geleneÄŸi deÄŸiÅŸken ekonomik ÅŸartlara baÄŸlı olarak zaman zaman sorunlar yaÅŸamakta, ama dinamizm ve renkliliÄŸinden ödün vermemektedir.
Takı ve Takı Tasarım Takının Tanımı
|
|
|
Ekleyen: Takı ve Takı Tasarım Takının Tanımı - 02.01.2012 -
20648 Okuma - 0 Yorum |
|
|
|
| |
|
|
|
Takı Tasarımı |
Ahşap Kolyeler, Takı V |
|
|
Takının Tanımı , Tak |
|
|
Mandal Bilezik, Takı Ve |
|
|
Örgüden Takılar, TakÄ |
|
|
Takı Tasarımı Videolu |
|
|
Camdan Yapılan Kolyeler |
|
|
Yüz Şeklinize Ve Vücu |
|
|
Yeni Yıla Özel Kokina |
|
|
Kolye Uçları Gümüş |
|
|
Küpe Sevenler , Takı V |
|
|
Pembe Takılar, Takı Ve |
|
|
Yeşil Takılar , Takı |
|
|
Bayan Bileklikleri, TakÄ |
|
|
Kum Boncuktan Kolye YapÄ |
|
|
Böğürtlenli Bileklikl |
|
|
Takı Yapımı; Resimli |
|
|
Takı Tasarımı, Takı |
|
|
Bakır Telten Bileklik Y |
|
|
Şıkırtılı Kolye, Ta |
|
|
2009 Takı Modası , Tak |
|
Tüm Takı Tasarımı |
|
|
|
|
